Λέων ο Φιλόσοφος, κορυφαία πνευματική μορφή του Βυζαντίου

Λέων ο Φιλόσοφος, κορυφαία πνευματική μορφή του Βυζαντίου

                      Ο Λέων ο Φιλόσοφος ή Λέων ο Μαθηματικός ήταν περίφημος Βυζαντινός λόγιος του 9ου αιώνα, από τους σπουδαιότερους πνευματικούς ανθρώπους που ανέδειξε το Βυζάντιο, μαθηματικός, γεωμέτρης, αστρονόμος και φιλόσοφος. Στην προσπάθειά του να λάβει την καλύτερη δυνατή μόρφωση, σύμφωνα με σύγχρονες μαρτυρίες, ταξίδεψε σε διάφορα μέρη και μελέτησε στις βιβλιοθήκες και στα αρχεία μοναστηριών.

                     Τ ο 840 διορίστηκε Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης. Κατά τη διάρκεια της αρχιερατείας του (840-843) ενεπλάκη στην εικονομαχία, έτσι μετά την αποκατάσταση της Ορθοδοξίας καθαιρέθηκε και επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη.

                 Μετά την επιστροφή του στην Κωνσταντινούπολη έγινε ιδιωτικός δάσκαλος, παρέχοντας ένα εκπληκτικό εύρος εγκυκλοπαιδικής παιδείας. Εκεί, με την αμέριστη συμπαράσταση της αυτοκράτειρας αγίας Θεοδώρας , του γιου της αυτοκράτορα Μιχαήλ  Γ (του Μέθυσου) και του Καίσαρα (πρωθυπουργού) Βάρδα, ανασυγκροτεί το «Πανδιδακτήριον» της Μαγναύρας και το 855 μ.Χ. αναγορεύεται σε «Ύπατο των φιλοσόφων», δηλαδή σε ένα είδος πρύτανη. Στο νέο κρατικό «παιδευτήριον της σοφίας» συρρέουν χιλιάδες φοιτητές δωρεάν και παρακολουθούν τα μαθήματα που παραδίδει ο Λέων (μαθηματικά – άλγεβρα και γεωμετρία – αστρονομία και μουσική). Μαθητές του ήταν μεγάλα ονόματα της «Μακεδονικής Αναγέννησης» (867 – 1081), όπως ο Μέγας Φώτιος o Αρέθας Πατρών, οι Κύριλλος και Μεθόδιος, ο αστρονόμος Θεοδήγιος που τον διαδέχθηκε στην «πρυτανεία» κ.α.Κάποια στιγμή κάποιος από τους μαθητές του τράβηξε την προσοχή του χαλίφη της Βαγδάτης, ο οποίος κάλεσε και τον ίδιο το Λέοντα στην αυλή του. Τότε ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Θεόφιλος που τον είχε σε μεγάλη εκτίμηση, θέλοντας να αποτρέψει την φυγή του σοφού, τον διόρισε κρατικό δάσκαλο και του παρεχώρησε μισθό κρατώντας τον στην Πόλη.

               Το έργο του Λέοντος ως μαθηματικού – αστρονόμου αλλά και μηχανικού ήταν σπουδαίο και ποικίλο. Πρώτος, ανάμεσα στα άλλα εισήγαγε και τη χρήση των γραμμάτων του ελληνικού αλφαβήτου για τη δήλωση των γενικών αριθμών. Διέσωσε όλα τα συγγράμματα μεγάλων Ελλήνων επιστημόνων όπως του Απολλωνίου, του Περγαίου, του Θεωνά του Αλεξανδρέως, του μεγάλου Ευκλείδη – με ερμηνευτικά σχόλια του ιδίου, χρησιμοποιημένα κατόπιν  στη Δύση – του Αρχιμήδη και του Πτολεμαίου. Δυστυχώς από το μεγάλο συγγραφικό του έργο δεν σώζεται τίποτα, με την εξαίρεση των σχολίων του Ευκλείδη, λόγω του χρόνου και, κυρίως, του θρησκευτικού φανατισμού κάποιων εικονολατρών, που μετά τον θρίαμβο της Ορθοδοξίας και την επικράτηση της λατρείας των εικόνων, «εξαφάνισαν» τα έργα του εικονομάχου επιστήμονα, μετά το θάνατό του. Επίσης κατασκεύασε ένα σύστημα οπτικού τηλέγραφου για τη μετάδοση πληροφοριών από το ένα άκρο ως το άλλο άκρο της αυτοκρατορίας. Η λεγόμενη αλυσίδα των "φρυκτωριών", το σύστημα συνεννόησης με σημάδια που μεταβιβάζονταν από περιοχή σε περιοχή με τη χρήση πυρσών στη διάρκεια της νύκτας, μετέδιδε πια όχι ένα αλλά δώδεκα διαφορετικά μηνύματα μέσω της χρήσης δύο καλά συγχρονισμένων μηχανικών ρολογιών.