Παρασκευή 19 Απριλίου 2013

Δ΄Σταυροφορία.. οι δραματικές εξελιξεις ως την τελική επίθεση...






          
            Η λαική οργή εναντίον των ξένων αλλά και των ανίκανων αυτοκρατόρων δεν αργεί να ξεσπάσει. Οι εξεγερμένοι καταλαμβάνουν την Αγιά Σοφιά και απαιτούν την εκλογή νέου αυτοκράτορα. Γρήγορα και βιαστικά ανακηρύσσεται από το λαό αυτοκράτορας ο Νικόλαος Κανναβός. Πανικόβλητος ο Αλέξιος Δ΄ θα αναζητήσει χείρα βοηθείας από τους Σταυροφόρους και θα τους υποσχεθεί την παραχώρηση του παλατιού των Βλαχερνών στο οποίο και διαμενει.
          Την ίδια στιγμή οι επαναστάτες επιχειρούν να πυρπολήσουν το στόλο των Βενετών. Σε μικρά πλοιάρια τοποθετούν εύφλεκτα υλικά και τα αφήνουν να κυλήσουν προς τα σκάφη των αντιπάλων τους. Η επιχείρηση δεν πετυχαίνει γιατί οι Βενετοί αντιλαμβάνονται το κίνδυνο και με δεξιοτεχνία τα στρέφουν προς τον Κεράτιο και παρασυρόμενα από το ρεύμα καίγονται αργά. Οι Σταυροφόροι κινητοποιούνται αναμένοντας επίθεση, η οποία όμως δε θα εκδηλωθεί.
           Οι εξελίξεις είναι ραγδαίες. Η στάση του επικίνδυνου Αλέξιου Δ΄ οδηγεί και τους τελευταίους υποστηρικτές του στο παλάτι να τον εγκαταλείψουν  και να στραφούν στον  Αλεξιο Δούκα Μούρτζουφλο. Τη νύχτα της 27ης προς 28η Ιανουαρίου ο Αλέξιος συλλαμβάνεται, ενώ ο Μούρτζουφλος  στέφεται στο παλάτι αυτοκράτορας…
          Τις κρίσιμες εκείνες μέρες η Πόλη βρίσκεται με τον αυτοκράτορα φυλακισμένο και με δύο διεκδικητές του θρόνου, ενώ οι Σταυροφόροι και οι Βενετοί καραδοκούν έξω από την Πόλη.
           Ο Μούρτζουφλος με αποφασιστικές κινήσεις θα ελέγξει την κατάσταση συλλαμβάνοντας και εκτελώντας τον Κανναβό, ενώ ήδη έχει πεθάνει και ο γηραιός αυτοκράτορας Ισαάκιος. Αμέσως προσπαθεί να συνδιαλλαγεί  με τους Σταυροφόρους ζητώντας τους να αποχωρήσουν.  Οι Σταυροφόροι είναι φανερό ότι δεν πρόκειται να αποχωρήσουν << με άδεια  χέρια>>.  Δεν αναγνωρίζουν το Μούρτζουφλο και προβάλλουν το νέο υποκριτικό επιχείρημα ότι έχουν ηθική υποχρέωση να αποκαταστήσουν τον Αλέξιο Δ΄ στο θρόνο και να πάρουν όσα τους είχε υποσχεθεί.
            Η κατάσταση στο στρατόπεδο των Σταυροφόρων γίνεται δύσκολη εξαιτίας του αποκλεισμού τους από την Πόλη. Αρχίζουν να εμφανίζονται ελλείψεις σε τρόφιμα και εφόδια. Ο Μούρτζουφλος πληροφορείται για την κάθοδο μιας εφοδιοπομπής και θέλοντας να επιδείξει μια επιτυχία αποφασίζει να επιτεθεί.  Στήνει ενέδρα σε κοντινό δάσος, όμως τα πράγματα δεν εξελίσσονται ευνοϊκά. Οι Σταυροφόροι αποκρούουν την επίθεση και μάλιστα παίρνουν ως λάφυρο τη εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας που ο αυτοκράτορας είχε μαζί του. Την άλλη μέρα μια γαλέρα πλησιάζει τα τειχιά της Πόλης με υψωμένη ως λάφυρο την εικόνα της Παναγιάς, κίνηση που γίνεται για να καταβαραθρώσει το ηθικό των υπερασπιστών της Πόλης.
           Ο Μούρτζουφλος βλέποντας το αδιέξοδο ζητά να συναντηθεί με τον ουσιαστικό ηγέτη της εκστρατείας Δόγη Δάνδολο. Η συνάντηση θα γίνει στις 7 Φεβρουαρίου 1204, στο μοναστήρι του Αγίου Κοσμά, έξω από τα τείχη, κοντά στο παλάτι των Βλαχερνών. Ο Δάνδολος ζητά χρήματα, ενώ γίνεται λόγος και για την ένωση των εκκλησιών. Όταν καταβαίνει ότι ο Μούρτζουφλος δεν είναι διατεθειμένος να ικανοποιήσει τα αιτήματά του, κάνει σήμα να συλλάβουν τον αυτοκράτορα. Ο Μούρτζουφλος κατορθώνει να ξεφύγει. Διατάζει την άμεση εκτέλεση του Αλέξιου Δ΄.Τα περιθώρια πλέον έχουν στενέψει και όλα δείχνουν ότι οδηγούμαστε στην τελική σύγκρουση.
         Bενετοί και Σταυροφόροι σχεδιάζουν μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια τη μοιρασιά, με κεντρικό ζήτημα τα δύο βασικά αξιώματα του αυτοκράτορα και του πατριάρχη που συμφωνούν να τα κατέχουν εναλλάξ ένας Σταυροφόρος και ένας Βενετός. Όσα για τα λάφυρα θα τα μοίραζαν σε δύο ίσα μερίδια.
          Ο σχεδιασμός για την τελική επίθεση προέβλεπε την προσβολή των  βόρειων θαλασσίων τειχών κατά μήκος του Κεράτιου κόλπου, που από τις προηγούμενες επιθέσεις είχαν διαπιστώσει ότι ήταν τα πιο αδύνατα. Με σκάλες, πολιορκητικούς κριούς, εκπαιδευμένους άντρες στη διάνοιξη  ρηγμάτων, θα επιχειρήσουν να καταλάβουν την Πόλη. Από εκεί περιμένουν επίθεση και οι Βυζαντινοί, γι αυτό και ενισχύουν το τείχος με προσθήκη ξύλινων κατασκευών, για να αυξήσουν το ύψος του, ενώ σφραγίζονται όλες οι πύλες.
       
           Πράγματι η κύρια επίθεση γίνεται από τα θαλάσσια τείχη (αρχες Απρίλιος 1204), χωρίς όμως αποτέλεσμα, καθώς οι Λατίνοι αποκρούονται. Στις 12 Απριλίου εκδηλώνεται η πιο οργανωμένη απόπειρα των Σταυροφόρων. Δένουν τα καράβια δυο δυο, για να μην παρασύρονται από το θαλάσσιο ρεύμα και εφορμούν μέσα σε καταιγισμό βλημάτων από τους καταπέλτες. Προς το απόγευμα, δυο βενετικά πλοία πλησιάζουν και καταλαμβάνουν έναν πύργο του τείχους. Ακολουθεί η κατάληψη και άλλων πύργων. Επόμενη κίνησή τους είναι να γκρεμίσουν τα τείχη. Εισβάλλουν πεζοί αλλά και έφιπποι σταυροφόροι και κατευθύνονται προς την πλατεία που είχε εγκαταστήσει το  στρατόπεδο του ο Μούρτζουφλους, ο οποίος μαζί με το επιτελείο του έχει διαφύγει στο παλάτι του Βουκολέοντα και από εκεί εγκαταλείπει την Πόλη. Οι σταυροφόροι είναι πλέον μέσα στην Πόλη. Φοβούνται την αντίδραση του κόσμου και για να σπείρουν τον πανικό μέσα στην νύχτα, βάζουν φωτιά που κατακαίει το κέντρο και τις συνοικίες της Πόλης.
          Θα γίνει μια τελευταία προσπάθεια αντίστασης. Ο Κωνσταντίνος Δούκας αναλαμβάνει χρέη αυτοκράτορα και προσπαθεί να οργανώσει την άμυνα. Με καταπονημένους όμως και απρόθυμους πλέον τους πάντες, η οποιαδήποτε προσπάθεια καταρρέει και ο Δόυκας και ο πατριάρχης αποχωρούν. Η Πόλη παραδίδεται στις καταστροφικές διαθέσεις των Σταυροφόρων... 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου