Μια από τις πρώτες ενέργειες του Μωάμεθ, μέσα στα πλαίσια της επαναφοράς της κανονικότητας της ζωής στην Πόλη, ήταν η πλήρωση της θέσης του Πατριάρχη της Ορθόδοξης εκκλησίας, του ηγέτη ουσιαστικά των υπόδουλων πια Ελλήνων. Ο νέος πατριάρχης θα είναι υπεύθυνος για την κοινότητα των χριστιανών και υπόλογος ενώπιον του σουλτάνου για την καλή συμπεριφορά τους.
Ο πατριάρχης Γρηγόριος Μάμας είχε φύγει από την Κωνσταντινούπολη το 1451 και προφανώς θα έπρεπε να επιλεγεί ένας άνθρωπος που θα εξυπηρετούσε τα πολιτικά σχέδια του Μωάμεθ. Ο άνθρωπος αυτός ήταν ο μεγαλύτερος πολέμιος της ένωσης με την δυτική εκκλησία, ο ηγέτης των Ανθενωτικών, ο Γεώργιος Σχολάριος. Είχαμε δει ότι ήταν αντιθέτος στην ένωση και ότι είχε αποσυρθεί στο μοναστήρι του Παντοκράτορα. Όταν έπεσε η Πόλη, συνελήφθη από έναν πλούσιο Τούρκο που εντυπωσιάστηκε από τη μόρφωσή και την καλλιέργειά του.
Ο σουλτάνος τον εντοπίζει, τον απελευθερώνει, τον πείθει να αναλάβει τα νέα του καθήκοντα και μετά συγκαλείται μια πρόχειρη σύνοδος που εκλέγει επίσημα τον Γεώργιο στον πατριαρχικά θρόνο με το όνομα Γεννάδιος. Αμέσως μετά ο νέος πατριάρχης γίνεται δεκτός από το σουλτάνο και κατόπιν, καβάλα σε ένα άσπρο άλογο που είναι σουλτανικό δώρο, κατευθύνεται στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων που θα αποτελεί πλέον τη μεγάλη εκκλησία των Ορθοδόξων, αφού η Αγιά-Σοφιά επρόκειτο να μετατραπεί σε τζαμί. Οι Άγιοι Απόστολοι, ήταν από τις ελάχιστες εκκλησιές που είχαν γλιτώσει τη λεηλασία, εξαιτίας της φρουράς που είχε τοποθετηθεί από τη αρχή έξω από αυτή.
Ο σουλτάνος έφτιαξε ουσιαστικά το νέο καταστατικό χάρτη της Ορθόδοξης Εκκλησίας, σύμφωνα με τον οποίο ο νέος πατριάρχης αλλά και οι ιερείς είχαν μια σειρά από προνόμια και ελευθερία κινήσεων, η εκκλησία και ο ηγέτης της αποκτούσαν το δικαίωμα να διοικούν την ορθόδοξη κοινότητα, ακόμα και να επιλύουν δικαστικές υποθέσεις μεταξύ Ορθοδόξων.
Όσον αφορά τις εκκλησίες, επίσημα ο κατακτητής είχε απαιτήσει μόνο τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Στις υπόλοιπες περιοχές, με εξαίρεση την περιοχή του Φαναριού, του Στουδίου και των Ψαμαθείων, οι χριστιανοί είχαν χάσει τις εκκλησίες τους και ήταν αδύνατο να τις διεκδικήσουν. Γύρω από τις παραπάνω περιοχές θα έπρεπε να συγκεντρωθούν και να διαμένουν οι χριστιανοί, φτιάχνοντας την κοινότητά τους.
Η μεγάλη εκκλησία των Αγίων Αποστόλων,με το υπέρογκο ποσό που απαιτούνταν για την συντήρησή της, αλλά κυρίως εξαιτίας της εχθρότητας των μουσουλμάνων που εγκαταστάθηκαν κοντά της και των επεισοδίων που έγιναν, αποτέλεσε προσωρινή έδρα του πατριαρχείου. Ο ίδιος ο Γεννάδιος, πήρε την πρωτοβουλία της μεταφοράς της στην συνοικία του Φαναριού, στην εκκλησία της γυναικείας μονής της Παμμακαρίστου, που αποτέλεσε πατριαρχικό ναό για πάνω από ένα αιώνα, μέχρι το 1586 που μετατράπηκε και αυτή σε τζαμί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου