Τρίτη 29 Μαΐου 1453, τρεις ώρες πριν το ξημέρωμα…
Αρχίζει η μεγάλη τουρκική επίθεση που επικεντρώνεται ανάμεσα στο παλάτι των Βλαχερνών και την Χαρσία Πύλη, στον κεντρικό τομέα στην κοιλάδα του Λύκου και νότια προς Μαρμαρά, στην Πύλη του Τρίτου. Πρώτους στέλνει ο σουλτάνος τους Βασιβουζούκους και τους χριστιανούς μισθοφόρους. Eίναι ένα συνονθύλευμα από ατάκτους που διαθέτουν δικό τους οπλισμό, αλλά έχουν εφοδιαστεί με γάντζους και σκάλες. Οι αμυνόμενοί <<πετούσαν από τις επάλξεις πέτρες και λιθάρια στους επιτιθέμενους και εκτόξευαν βέλη και βλήματα στις πυκνές γραμμές τους, έτσι ώστε λίγοι έφευγαν ζωντανοί>>. Πίσω τους, σε μια γραμμή είναι τοποθετημένοι άνδρες που εκφοβίζουν και μαστιγώνουν όσους δειλιάζουν και οπισθοχωρούν. Η αποστολή τους ήταν να κουράσουν και να εξαντλήσουν τους πολιορκημένους.
Μετά από δυο ώρες μάχης, αποσύρονται. Ακολουθεί παύση. Οι χριστιανοί παίρνουν μια ανάσα, γνωρίζοντας όμως ότι θα ακολουθήσει νέα επίθεση. Ήταν τώρα η σειρά των στρατευμάτων της Ανατολίας, που αποτελούνταν από πεζικάριους, έμπειρους και καλά εκπαιδευμένους. Η επίθεσή τους θα σημάνει νέο συναγερμό για τους αμυνόμενους. Οι καμπάνες των εκκλησιών αντηχούν σε όλη την πόλη και όλοι τρέχουν στις θέσεις τους. Οι Ανατολίτες περνούν την τάφρο και επιχειρούν να στήσουν σκάλες στο ανάχωμα. Μια βροχή από βέλη και βλήματα ρίχνεται εναντίον τους από τους αμυνόμενους. Οπισθοχωρούν για να επανέλθουν και πάλι με διαδοχικές επιθέσεις κατά κύματα. Σε μια προσπάθεια να σκαρφαλώσουν σε μια πυραμίδα από ανθρώπινα σώματα, για να φτάσουν στην κορυφή του αναχώματος, ποδοπατά ο ένας τον άλλον. Η μάχη γίνεται σώμα με σώμα, πάνω σε μια χωματερή επιφάνεια που είναι γεμάτη ανθρώπινα κορμιά. <<Κάποιες στιγμες το πεζικό περνούσε το τείχος και το ανάχωμα, πιέζοντας με τόλμη και αποφασιστικότητα. Κάποιες άλλες συναντούσαν τεράστια αντίσταση που τους έσπρωχνε πίσω>>.(Κριτούβουλος)
Περίπου μια ώρα πριν την αυγή, όταν αυτή η δεύτερη επίθεση άρχισε να παραπαίει, ένα βλήμα από το κανόνι του Ουρβανού προσγειώθηκε εντελώς πάνω στο φράχτη, γκρεμίζοντας ένα μεγάλο τμήμα του. Σύννεφα σκόνης και μαύρος καπνός από το κανόνι κάλυψαν την πρώτη γραμμή. Αμέσως τριακόσιοι περίπου Τούρκοι, χιμούν μέσα από τα χαλάσματα αλαλάζοντας ότι η Πόλη είναι δική τους.Οι χριστιανοί,με επικεφαλής τον αυτοκράτορά τους,τους περικυκλώνουν, σφαγιάζοντας το μεγαλύτερο μέρος τους και σπρώχνουν τους υπόλοιπους πίσω από την τάφρο. Η απόκρουση παραλύει την επίθεση και οι Τούρκοι σημαίνουν υποχώρηση.
Μετά από δυο ώρες μάχης, αποσύρονται. Ακολουθεί παύση. Οι χριστιανοί παίρνουν μια ανάσα, γνωρίζοντας όμως ότι θα ακολουθήσει νέα επίθεση. Ήταν τώρα η σειρά των στρατευμάτων της Ανατολίας, που αποτελούνταν από πεζικάριους, έμπειρους και καλά εκπαιδευμένους. Η επίθεσή τους θα σημάνει νέο συναγερμό για τους αμυνόμενους. Οι καμπάνες των εκκλησιών αντηχούν σε όλη την πόλη και όλοι τρέχουν στις θέσεις τους. Οι Ανατολίτες περνούν την τάφρο και επιχειρούν να στήσουν σκάλες στο ανάχωμα. Μια βροχή από βέλη και βλήματα ρίχνεται εναντίον τους από τους αμυνόμενους. Οπισθοχωρούν για να επανέλθουν και πάλι με διαδοχικές επιθέσεις κατά κύματα. Σε μια προσπάθεια να σκαρφαλώσουν σε μια πυραμίδα από ανθρώπινα σώματα, για να φτάσουν στην κορυφή του αναχώματος, ποδοπατά ο ένας τον άλλον. Η μάχη γίνεται σώμα με σώμα, πάνω σε μια χωματερή επιφάνεια που είναι γεμάτη ανθρώπινα κορμιά. <<Κάποιες στιγμες το πεζικό περνούσε το τείχος και το ανάχωμα, πιέζοντας με τόλμη και αποφασιστικότητα. Κάποιες άλλες συναντούσαν τεράστια αντίσταση που τους έσπρωχνε πίσω>>.(Κριτούβουλος)
Περίπου μια ώρα πριν την αυγή, όταν αυτή η δεύτερη επίθεση άρχισε να παραπαίει, ένα βλήμα από το κανόνι του Ουρβανού προσγειώθηκε εντελώς πάνω στο φράχτη, γκρεμίζοντας ένα μεγάλο τμήμα του. Σύννεφα σκόνης και μαύρος καπνός από το κανόνι κάλυψαν την πρώτη γραμμή. Αμέσως τριακόσιοι περίπου Τούρκοι, χιμούν μέσα από τα χαλάσματα αλαλάζοντας ότι η Πόλη είναι δική τους.Οι χριστιανοί,με επικεφαλής τον αυτοκράτορά τους,τους περικυκλώνουν, σφαγιάζοντας το μεγαλύτερο μέρος τους και σπρώχνουν τους υπόλοιπους πίσω από την τάφρο. Η απόκρουση παραλύει την επίθεση και οι Τούρκοι σημαίνουν υποχώρηση.
Ήταν πέντε και μισή. Επί τέσσερις ώρες οι πολιορκημένοι πολεμούσαν ασταμάτητα… Με ενθουσιασμό τώρα ρίχνονται στην επισκευή του ρήγματος.
Και στα υπόλοιπα μέτωπα στον Κεράτιο, στο παλάτι των Βλαχερνών, αλλά και νότια του Μεσοτειχίου, ελάχιστη πρόοδος είχε σημειωθεί από τις οθωμανικές δυνάμεις.
Η επομένη κίνηση του σουλτάνου που υπόλογιζε στην κούραση και τη φθορά των πολιορκημένων, ήταν να ρίξει στη μάχη τους επίλεκτους στρατιώτες του. Ο ίδιος ο σουλτάνος πριν την τάφρο, τους δίνει το σύνθημα της επίθεσης. Η επίθεση θα γίνει συντονισμένα,πρώτα οι τοξότες και οι σφεντονιστές ρίχνουν από τα δεξιά βέλη και πέτρες εναντίον των αμυνόμενων στον φράχτη και στο χιλιοτρυπημένο τείχος. Οι χριστιανοί αναγκάζονται να σκύψουν, για να προστατευτούν. Αμέσως οι γενίτσαροι, έχοντας το καλύτερο οπλισμό, ορμούν κρατώντας συντεταγμένες τις γραμμές τους. Το ένα κύμα μετά το άλλο των ικανών αυτών πολεμιστών ορμούν προς το φράχτη για να ξηλώσουν τα βαρέλια, να κόψουν τα δεκάρια, να ακουμπήσουν τις σκάλες και να εισβάλλουν στην Πόλη. Οι χριστιανοί μαχητές εξουθενωμένοι μετά την πολύωρη μάχη, προσπαθούν να τους σταματήσουν.
Η μάχη γίνεται σώμα με σώμα. Μετά από μια ώρα μάχης ελάχιστα πράγματα είχαν καταφέρει οι γενίτσαροι. Όλα έδειχναν ότι και αυτή η επίθεση θα αποκρούονταν, καθώς οι υπερασπιστές μέσα στο ανάχωμα ένιωσαν την πίεση να χαλαρώνει. Σύμφωνα με τον αρχιεπίσκοπο Λεονάρδο, ο Κωνσταντίνος φώναξε στους άνδρες του: << Γενναίοι μου στρατιώτες, ο στρατός του αντιπάλου εξασθενεί, το στέμμα της νίκης είναι δικό μας, ο Θεός είναι με το μέρος μας, συνεχίστε να πολεμάτε>>.
Όμως η εξέλιξη θα είναι διαφορετική. Στην γωνία του τείχους των Βλαχερνών, ακριβώς προτού ενωθεί με το Θεοδοσιανό τείχος, υπήρχε μια μισοκρυμμένη σε έναν πύργο μικρή πύλη, η Κερκόπορτα. Την πύλη αυτή χρησιμοποιούσαν οι Μποκκιάρντι και οι άνδρες τους κατά τη διαρκεια της καταδίωξης των Τούρκων. Στην επιστροφή τους πιθανότατα την άφησαν ανοιχτή, για να επιβεβαιωθεί έτσι η αρχαία προφητεία. Μια ομάδα Τούρκων στρατιωτών εισέβαλε από την ανοιχτή πύλη, και, αν και απομονώθηκαν, παρέμεναν μέσα στα τείχη, ανεβάζοντας μάλιστα τα λάβαρά τους σε κάποιους πυργίσκους.
Την κρίσιμη εκείνη στιγμή μια άλλη μεγαλύτερη συμφορά θα συμβεί. Ο Ιουστινιάνης τραυματίζεται άσχημα και επηρεασμένος όπως είναι από το πόνο και την πληγή του που αιμορραγεί, διατάζει τους άνδρες του να τον μεταφέρουν στο πλοίο του. Ο Κωνσταντίνος, μόλις αντιλαμβάνεται την πρόθεση του Ιουστινιάνη να αποχωρήσει, σπεύδει κοντά του και τον παρακαλεί να μείνει. Εκείνος είναι ανένδοτος.
Και στα υπόλοιπα μέτωπα στον Κεράτιο, στο παλάτι των Βλαχερνών, αλλά και νότια του Μεσοτειχίου, ελάχιστη πρόοδος είχε σημειωθεί από τις οθωμανικές δυνάμεις.
Η επομένη κίνηση του σουλτάνου που υπόλογιζε στην κούραση και τη φθορά των πολιορκημένων, ήταν να ρίξει στη μάχη τους επίλεκτους στρατιώτες του. Ο ίδιος ο σουλτάνος πριν την τάφρο, τους δίνει το σύνθημα της επίθεσης. Η επίθεση θα γίνει συντονισμένα,πρώτα οι τοξότες και οι σφεντονιστές ρίχνουν από τα δεξιά βέλη και πέτρες εναντίον των αμυνόμενων στον φράχτη και στο χιλιοτρυπημένο τείχος. Οι χριστιανοί αναγκάζονται να σκύψουν, για να προστατευτούν. Αμέσως οι γενίτσαροι, έχοντας το καλύτερο οπλισμό, ορμούν κρατώντας συντεταγμένες τις γραμμές τους. Το ένα κύμα μετά το άλλο των ικανών αυτών πολεμιστών ορμούν προς το φράχτη για να ξηλώσουν τα βαρέλια, να κόψουν τα δεκάρια, να ακουμπήσουν τις σκάλες και να εισβάλλουν στην Πόλη. Οι χριστιανοί μαχητές εξουθενωμένοι μετά την πολύωρη μάχη, προσπαθούν να τους σταματήσουν.
Η μάχη γίνεται σώμα με σώμα. Μετά από μια ώρα μάχης ελάχιστα πράγματα είχαν καταφέρει οι γενίτσαροι. Όλα έδειχναν ότι και αυτή η επίθεση θα αποκρούονταν, καθώς οι υπερασπιστές μέσα στο ανάχωμα ένιωσαν την πίεση να χαλαρώνει. Σύμφωνα με τον αρχιεπίσκοπο Λεονάρδο, ο Κωνσταντίνος φώναξε στους άνδρες του: << Γενναίοι μου στρατιώτες, ο στρατός του αντιπάλου εξασθενεί, το στέμμα της νίκης είναι δικό μας, ο Θεός είναι με το μέρος μας, συνεχίστε να πολεμάτε>>.
Όμως η εξέλιξη θα είναι διαφορετική. Στην γωνία του τείχους των Βλαχερνών, ακριβώς προτού ενωθεί με το Θεοδοσιανό τείχος, υπήρχε μια μισοκρυμμένη σε έναν πύργο μικρή πύλη, η Κερκόπορτα. Την πύλη αυτή χρησιμοποιούσαν οι Μποκκιάρντι και οι άνδρες τους κατά τη διαρκεια της καταδίωξης των Τούρκων. Στην επιστροφή τους πιθανότατα την άφησαν ανοιχτή, για να επιβεβαιωθεί έτσι η αρχαία προφητεία. Μια ομάδα Τούρκων στρατιωτών εισέβαλε από την ανοιχτή πύλη, και, αν και απομονώθηκαν, παρέμεναν μέσα στα τείχη, ανεβάζοντας μάλιστα τα λάβαρά τους σε κάποιους πυργίσκους.
Την κρίσιμη εκείνη στιγμή μια άλλη μεγαλύτερη συμφορά θα συμβεί. Ο Ιουστινιάνης τραυματίζεται άσχημα και επηρεασμένος όπως είναι από το πόνο και την πληγή του που αιμορραγεί, διατάζει τους άνδρες του να τον μεταφέρουν στο πλοίο του. Ο Κωνσταντίνος, μόλις αντιλαμβάνεται την πρόθεση του Ιουστινιάνη να αποχωρήσει, σπεύδει κοντά του και τον παρακαλεί να μείνει. Εκείνος είναι ανένδοτος.
Η αποχώρηση του θα είναι καθοριστική για την άμυνα της πόλης. Οι στρατιώτες του βλέπουν τον αρχηγό τους να φεύγει και οι περισσότεροι πιστεύουν ότι η μάχη έχει χαθεί. Η νέα επίθεση των Γενίτσαρων με πρωταγωνιστή ένα Ασιάτη γίγαντα το Χασάν, κάτω από θριαμβικές ιαχές, έχει σαν αποτέλεσμα την είσοδό τους στο εσωτερικό τείχος. Σύντομα θα το ξεπεράσουν, καθώς η αντίσταση αδυνατίζει, ενώ στις επάλξεις, πάνω από την Κερκόπορτα, στήνονται τα Οθωμανίκά λάβαρα. Κραυγή θρήνου σχίζει τον αέρα: <<H Πόλις εάλω>>.
Θα ακολουθήσει πανικός, με τους υπερασπιστές να προσπαθούν να υποχωρήσουν,αλλά η μοναδική πόρτα που ήταν ανοιχτή από το εσωτερικό τείχος ήταν αυτή από την οποία είχε αποχωρήσει ο Ιουστινιάνης.Θα παγιδευτούν,θα ποδοπατηθούν και τελικά οι περισσότεροι θα σφαγιαστούν από τους Οθωμανούς που εισέρχονται κατά κύματα μέσα στο θύλακα.
Ο Κωνσταντίνος αρχικά θα τρέξει στην Κερκόπορτα, από όπου έμπαιναν συνεχώς Οθωμανοί, με τους Ιταλούς να προσπαθούν να τους σταματήσουν. Μετά θα κάλπάσει προς την κοιλάδα του Λύκου και στα ανοίγματα στο φράχτη. Μέσα στην αντάρα της μάχης και της σφαγής, είδαν για τελευταία φορά τον Κωνσταντίνο, περιστοιχισμένο από τους πιστούς φρουρούς του να μάχεται, όπως έκανε σε όλη του τη ζωή, για την Πόλη. Φορούσε μια απλή στρατιωτική περιβολή χωρίς τα βασιλικά διακριτικά. Κανείς δε θα αντιληφτεί την στιγμή που θα πέφτει νεκρός. Κανείς δεν τον ξανάδε από τότε και δεν μπόρεσε να τον αναγνωρίσει…
Μία-μία οι πύλες του Πέμπτου, η Χαρσία πύλη, η πύλη του Αγίου Ρωμανού, ανοίγουν και οι Οθωμανοί ξεχύνονται προς το εσωτερικό. Ξημέρωνε, ο ήλιος ανέτελλε, η βασιλεύουσα των 1100 χρόνων ιστορίας κατέρρεε…
Μία-μία οι πύλες του Πέμπτου, η Χαρσία πύλη, η πύλη του Αγίου Ρωμανού, ανοίγουν και οι Οθωμανοί ξεχύνονται προς το εσωτερικό. Ξημέρωνε, ο ήλιος ανέτελλε, η βασιλεύουσα των 1100 χρόνων ιστορίας κατέρρεε…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου