 |
| Η σπάνια κειμηλιακή βυζαντινή εικόνα του 12ου αιώνα. Κάποτε μέρος της διακόσμησης της εκκλησίας "Θεοτόκος του Φάρου" στην Κωνσταντινούπολη. Σήμερα στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. Φέρει κάτω δεξιά, ενσωματωμένο λίθο από τον Πανάγιο Τάφο του Χριστού. |
Τοπογραφία της Κωνσταντινούπολης -- Θεοτόκος του Φάρου
H Θεοτόκος του Φάρου ήταν Βυζαντινή εκκλησία στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν κτισμένη στο νότιο τμήμα του Μεγάλου Παλατιού και ονομάστηκε έτσι λόγω του φάρου που βρισκόταν δίπλα της ακριβώς.Στην εκκλησία αυτή φυλασσόταν μια από τις σημαντικότερες συλλογές των χριστιανικών κειμηλίων της Κωνσταντινούπολης.
Η εκκλησία κτίστηκε ίσως τον 8ο αιώνα. Είναι η πρώτη που μνημονεύεται στο χρονικό του Θεοφάνη Ομολογητή. Στην εκκλησία αυτή τελέστηκε ο γάμος του Λέωντα Δ΄ και της Ειρήνης της Αθηναίας. Μετά το τέλος της εικονομαχίας ανοικοδομήθηκε και διακοσμήθηκε από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ΄. Στα εγκαίνια της νέας διακόσμησης, ίσως το έτος 864 έκανε ομιλία ο Πατριάρχης Φώτιος Α΄.
Ο ναός είχε μια από τις πλουσιότερες και σημαντικότερες συλλογές κειμηλίων. Το 940 φυλάσσονταν εδώ η ιερή λόγχη και μέρος του Τιμίου Σταυρού. Εδώ βρίσκονταν το ιερό μανδήλιον το 944, τα οστά του δεξιού χεριού του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή το 945, οι σάνδαλοι του Ιησού και το ιερό κεράμιο το 960, επιστολή του Ιησού προς βασιλέα Αβγαρ το 1032. Σύμφωνα με μαρτυρίες του Νικόλαου Μεσαρίτη, σκευοφύλακα του ναού, η συλλογή των κειμηλίων περιελάμβανε και πολλά άλλα ιερά αντικείμενα, όπως έναν ιερό ήλο, το αγκάθινο στεφάνι, ενδύματα του Ιησού Χριστού, τον πορφυρό μανδύα και την κάλαμο, και ένα κομμάτι από τον ιερό τάφο.
Kατά την άλωση της Πόλης από τους Σταυροφόρους, τα ιερά κειμήλια πέρασαν με ασφάλεια στα χέρια του νέου και πρώτου αυτοκράτορα της Λατινικής αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης Βαλδουίνου του Α΄. Κατά τη διάρκεια όμως των επόμενων δεκαετιών τα ιερά κειμήλια θα διασκορπιστούν στην Δυτική Ευρώπη είτε ως δώρα σε ηγεμόνες και ανθρώπους με επιρροή είτε θα πωληθούν, για να ενισχύσουν οικονομικά την ανεπαρκή σε ταμειακά διαθέσιμα Λατινική Αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης. Ο ναός τελικά καταστράφηκε.
Σήμερα ο Ακάνθινος Στέφανος του Χριστού, ένα μεγάλο τεμάχιο του Τιμίου Ξύλου, ο ήλος της Σταύρωσης ανήκουν στο λεγόμενο << Θησαυρό>> της Παναγίας των Παρισίων, ενώ η εικόνα με τον ενσωματωμένο λίθο από τον Πανάγιο Τάφο του Χριστού βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου.
Η εκκλησία κτίστηκε ίσως τον 8ο αιώνα. Είναι η πρώτη που μνημονεύεται στο χρονικό του Θεοφάνη Ομολογητή. Στην εκκλησία αυτή τελέστηκε ο γάμος του Λέωντα Δ΄ και της Ειρήνης της Αθηναίας. Μετά το τέλος της εικονομαχίας ανοικοδομήθηκε και διακοσμήθηκε από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ΄. Στα εγκαίνια της νέας διακόσμησης, ίσως το έτος 864 έκανε ομιλία ο Πατριάρχης Φώτιος Α΄.
Ο ναός είχε μια από τις πλουσιότερες και σημαντικότερες συλλογές κειμηλίων. Το 940 φυλάσσονταν εδώ η ιερή λόγχη και μέρος του Τιμίου Σταυρού. Εδώ βρίσκονταν το ιερό μανδήλιον το 944, τα οστά του δεξιού χεριού του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή το 945, οι σάνδαλοι του Ιησού και το ιερό κεράμιο το 960, επιστολή του Ιησού προς βασιλέα Αβγαρ το 1032. Σύμφωνα με μαρτυρίες του Νικόλαου Μεσαρίτη, σκευοφύλακα του ναού, η συλλογή των κειμηλίων περιελάμβανε και πολλά άλλα ιερά αντικείμενα, όπως έναν ιερό ήλο, το αγκάθινο στεφάνι, ενδύματα του Ιησού Χριστού, τον πορφυρό μανδύα και την κάλαμο, και ένα κομμάτι από τον ιερό τάφο.
Kατά την άλωση της Πόλης από τους Σταυροφόρους, τα ιερά κειμήλια πέρασαν με ασφάλεια στα χέρια του νέου και πρώτου αυτοκράτορα της Λατινικής αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης Βαλδουίνου του Α΄. Κατά τη διάρκεια όμως των επόμενων δεκαετιών τα ιερά κειμήλια θα διασκορπιστούν στην Δυτική Ευρώπη είτε ως δώρα σε ηγεμόνες και ανθρώπους με επιρροή είτε θα πωληθούν, για να ενισχύσουν οικονομικά την ανεπαρκή σε ταμειακά διαθέσιμα Λατινική Αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης. Ο ναός τελικά καταστράφηκε.
Σήμερα ο Ακάνθινος Στέφανος του Χριστού, ένα μεγάλο τεμάχιο του Τιμίου Ξύλου, ο ήλος της Σταύρωσης ανήκουν στο λεγόμενο << Θησαυρό>> της Παναγίας των Παρισίων, ενώ η εικόνα με τον ενσωματωμένο λίθο από τον Πανάγιο Τάφο του Χριστού βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου