To κρίσιμο πολεμικό συμβούλιο των Τουρκων και οι αποφάσεις του

                                   Η κατάσταση στο τουρκικό στρατόπεδο
           Η απόκοσμη ατμόσφαιρα των τελευταίων ημερών δεν είχε αφήσει ανεπηρέαστους και τους Τούρκους. Ανήσυχος ο Μωάμεθ για την παράξενη αναλαμπή πάνω από την Πόλη, ζήτησε την εξήγηση των μουλάδων, οι οποίοι τον καθησύχασαν και την ερμήνευσαν ως καλό, για κείνον, οιωνό.
          Στο τουρκικό στρατόπεδο η κούραση, οι αρρώστιες, οι απώλειες, οι αποτυχίες αλλά και οι φήμες για την έλευση στρατού από τη Δύση ή από την Ουγγαρία, δημιουργούσαν δυσφορία και εκνευρισμό. Οι στρατιώτες, όταν κοίταζαν πάνω από τη θάλασσα των σκηνών τους, έβλεπαν τα τείχη που έστεκαν ακόμα όρθια. Μια αμφιβολία και μια αίσθηση κινδύνου κατέλαβε τους στρατιώτες αλλά και την ηγεσία των Οθωμανών και οι παλιές αντιρρήσεις  για την πολιορκία άρχισαν να ξανάρχονται στην επιφάνεια.

Παρασκευή 25 Μάιου
             Η Πολιορκία είναι σε μια κρίσιμη καμπή. Ο ίδιος ο σουλτάνος έχει κι αυτός επηρεαστεί και για να ανιχνεύσει την κατάσταση, στέλνει στην Πόλη ένα έλληνα εξωμότη τον Ισμαήλ που θέλει να μεσολαβήσει για την λύση της πολιορκίας. Με την υποκίνηση του οι Βυζαντινοί όρισαν έναν αντιπρόσωπο <<μη υψηλόβαθμο>>,  για να πάει πίσω στο τουρκικό στρατόπεδο μαζί του. Ο σουλτάνος πρότεινε δυο επιλογές : ή θα κατέβαλλαν έναν υπέρογκο ετήσιο φόρο υποτέλειας ή θα εγκατέλειοπαν την Πόλη, παίρνοντας την κινητή τους περιουσία.
              Ούτε η πληρωμή ενός τόσο μεγάλου ποσού ήταν δυνατή ούτε η εγκατάλειψη της Πόλης έγινε δεκτή. Ο Μωάμεθ ανταπάντησε ότι οι μόνες επιλογές που είχαν ήταν να παραδοθούν, να πεθάνουν από σπαθί ή να αλλάξουν πίστη. Κανείς δε θα μάθει αν η συμφωνία για ειρήνη ήταν κοντά ή μακριά…  Το τελευταίο μήνυμα του αυτοκράτορα, όπως μας το παραδίδει ο Φραντζής; «Το να σου παραδώσω την πόλη, δεν είναι θέμα ούτε δικό μου ούτε άλλου κατοίκου της, καθώς με κοινή απόφαση όλοι αυτοπροαίρετα θα πεθάνουμε και δε θα λογαριάσουμε τη ζωή μας».
          Hταν η τελευταία επαφή των δύο πλευρών, το τέλος θα το καθόριζε η δύναμη και η αντοχή του ενός ή του άλλου...

Σάββατο 26 Μαιου
             O Μωάμεθ συγκαλεί το συμβούλιο των πασάδων του.  Ο γηραιός βεζίρης Χαλίλ, μιλώντας προσεκτικά, αφού περιέγραψε τις δυσκολίες ,τον κίνδυνο, να έρθει ιταλικός στόλος, τον οποίο όλοι οι Τούρκοι φοβούνταν, ζήτησε να λυθεί η πολιορκία.
            Απευθυνόμενος στο Μωάμεθ του είπε : << Tη δύναμή σου , που είναι ήδη πολύ μεγάλη, μπορείς να την αυξήσεις περισσότερο με την ειρήνη παρά με τον πόλεμο>> ( αρχιεπίσκοπος Λεoνάρδος).
         Toυς φιλοπόλεμους πασάδες εκπροσώπησε ο ελληνικής καταγωγής Ζαγανός πασάς.  Αντιπαθούσε το Χαλίλ και τόνισε την ανάγκη να συνεχιστεί η πολιορκία. Μίλησε για την κούραση και τις ελλείψεις των πολιορκημένων, για τις εσωτερικές τους διαμάχες και για να κολακέψει το Μωάμεθ τον συνέκρινε με τον Αλέξανδρο. Από κοντά και οι δερβίσηδες και οι μουλάδες μίλησαν για τα θεϊκά σημάδια που ήταν ευνοϊκά.
           Ο Μωάμεθ δεν είχε τίποτα άλλο να περιμένει. Όλοι θα ετοιμάζονταν για την τελική επίθεση. Τελάληδες άρχισαν να ανακοινώνουν τις αποφάσεις του συμβουλίου, ενώ ο ίδιος ο Μωάμεθ καβάλα στο άλογο του διέτρεξε όλο το στρατόπεδο σηκώνοντας θύελλα ενθουσιασμού.

           Λίγο μετά τη δύση του ήλιου, οι Τούρκοι ανάβουν θεόρατες φωτιές που κάνουν τη νύχτα μέρα. Από τις θέσεις μάχης οι υπερασπιστές παρακολουθούν με απορία το δαχτυλίδι της φωτιάς να απλώνεται σε έναν κύκλο που σιγά σιγά μεγάλωνε, από το στρατόπεδο μπροστά τους μέχρι το Γαλατά και πέρα από τη θάλασσα στην ασιατική ακτή. Ακούγονται πολεμικές κραυγές, τύμπανα και κύμβαλα κροταλίζουν ανατριχιαστικά. Αλλεπάλληλοι βομβαρδισμοί  εναντίον των τειχών του Αγίου Ρωμανού που συνεχίζονται και τη νύχτα προκαλούν νέες ζημιές. Γύρω στα μεσάνυχτα, εντελώς ξαφνικά, οι φωτιές σβήνουν, οι φωνές κοπάζουν, οι βομβαρδισμοί σταματούν και μια βουερή σιωπή απλώνεται σε όλο το μήκος των τειχών. Οι υπερασπιστές μέσα στα πεσμένα τείχη προσπαθούν να επιδιορθώσουν το ανάχωμα.

Κυριακή 27 Μαΐου

             Νέοι κανονιοβολισμοί, οι βαρύτεροι ολόκληρης της πολιορκίας. Τα ανοίγματα μεγαλώνουν όλο και περισσότερο, σε σημείο που η επιδιόρθωσή τους να είναι αδύνατη. Στην διάρκεια της ημέρας ο σουλτάνος καλεί σε σύσκεψη τους πασάδες τους.  Τους θυμίζει όλον τον πλούτο της Πόλης, τις απολαύσεις και τη δόξα που τους περιμένει. Τους τονίζει ότι οι πολιορκημένοι είναι σε άσχημη κατάσταση, υποβαθμίζει τον ιταλικό κίνδυνο και τους καλεί σε έναν ιερό πόλεμο για τη διάδοση του Ισλάμ.
          <<Ω αγαπητά μου παιδιά, από το Θεό, τον προφήτη του Μωάμεθ και εμένα τον ίδιο το δούλο του, σας παρακαλώ και σας ικετεύω να κάνετε αύριο έργο αξιομνημόνευτο, όπως και οι πριν από μας παντού ως τα τώρα έκαναν, όπως είναι φανερό, και με προθυμία, γενναιότητα και μεγαλοψυχία να περάσετε σαν φτερωτοί με τις σκάλες πάνω από το τείχος. Και τη φήμη που κέρδισαν οι πρόγονοί μας και τους χάρισε ο Θεός μη γίνετε αφορμή εσείς να τη χάσουμε• αντίθετα, πλησίασε η ώρα να την αυξήσουμε κατά πολύ». Τους είπε και πολλά άλλα λόγια στρατιωτικού περιεχομένου, και τους φούντωσε το φρόνημα για να δράσουν γενναία. Αν μερικοί από σας σκοτωθούν, όπως είναι φυσικό στους πολέμους, και γραφτό της μοίρας του καθενός, ξέρετε πολύ καλά τι λέει ο προφήτης μας στο Κοράνι: εκείνος που θα πεθάνει υπό τέτοιες συνθήκες θα δειπνήσει και θα πιει στον παράδεισο, ολόσωμος μαζί με το Μωάμεθ• και με παιδιά και με ωραίες γυναίκες και παρθένες θα αναπαυτεί σε τόπο χλοερό και αρωματισμένο από λουλούδια, θα λουστεί σε ωραιότατο λουτρό και θα έχει τα πάντα από το Θεό σε εκείνο τον τόπο. Και πάλι, σ’ αυτή τη ζωή, όλος ο στρατός και οι άρχοντες της αυλής μου, αν νικήσουμε, ο μισθός που θα έχουν από μένα κατ’ αναλογία θα είναι διπλάσιος για τον καθέναν απ’ όσα έχουν τώρα• αυτός θ’ αρχίζει από σήμερα και θα καταβάλλεται ως το τέλος της ζωής τους. Για τρεις ημέρες η Πόλη θα είναι δική σας. Ό,τι κι αν αρπάξετε ή βρείτε, χρυσό ή ασημένιο σκεύος και ρούχα, αιχμαλώτους —άντρες και γυναίκες, μικρούς και μεγάλους— κανείς δε θα μπορεί να σας τα ζητήσει ή να σας ενοχλήσει στο ελάχιστο». Αφού τελείωσε το λόγο του, τους όρκισε να διαφυλάξουν όσα τους διέταξε. Αυτοί χάρηκαν πολύ ακούγοντάς τα, και με μια φωνή αλάλαξαν όλοι στη γλώσσα τους: «Αλλάχ, Αλλάχ Μεεμέτ ρεσούλ Αλλάχ!» που σημαίνει «ο Θεός των Θεών, και ο Μωάμεθ ο Προφήτης του».
            Αμέσως μετά τους αναλύει το σχέδιο της τελικής επίθεσης το οποίο συμπυκνώνεται σε  μια μόνο λέξη: επίθεση συνεχόμενη, αδιάλειπτη, χωρίς καμιά διακοπή. Οι επιθέσεις θα γίνονταν κατά κύματα και κάθε φορά θα έπεφταν στη μάχη φρέσκα στρατεύματα. Ο Μωάμεθ ήξερε ότι αυτή ήταν η κατάλληλη στιγμή, αν και η ολομέτωπηεπίθεση εμπεριείχε τον κίνδυνο μιας μεγάλης αποτυχίας. Σε κάθε πασά δόθηκαν αναλυτικές οδηγίες σχετικά με το τι έπρεπε να κάνει.
                Ο στόλος θα περικύκλωνε την Πόλη, προσποιούμενος επιθέσεις για να καθηλωθούν οι αμυνόμενοι στα τείχη, ενώ τα πλοία στον Κεράτιο θα προστάτευαν την εγκατάσταση της πλωτής γέφυρας. Κύριος στόχος παρέμενε το τείχος δίπλα στο παλάτι των Βλαχερνών  και το Μεσοτείχιον με την πύλη του Αγίου Ρωμανού, όπου την ευθύνη την είχε ο ίδιος ο Μωάμεθ.
             Η προοπτική της κατάκτησης και της τριήμερης λεηλασίας ήταν μια άμεση πρόκληση στη ψυχή του επιδρομέα που μετά από τόσες ημέρες πολιορκίας, ονειρεύονταν τις απολαύσεις και τα πλούτη της Πόλης. Όλοι ρίχτηκαν  με άγριο ενθουσιασμό στη εκτέλεση των τελευταίων προετοιμασιών.
            << Οι φωνές τους ακούγονταν πέρα από το Βόσπορο, στις ακτές της Ανατολίας και μεις οι χριστιανοί φοβόμασταν πολύ>> ( Μπάρμπορο)
                 Τα μεσάνυχτα πάλι οι φωνές σταμάτησαν και οι φωτιές έσβησαν...