Βυζάντιο: οι πρώτοι αργυροπράτες

             

                                                        Στη βυζαντινή συντεχνία των <<αργυροπρατών>> ανήκαν οι τραπεζίτες, οι οποίοι έκαναν συναλλαγές νομισμάτων στην αγορά της πόλης.
                                            Εικόνα : τμήμα μαρμάρινης επιτύμβιας πλάκας ενός τραπεζίτη του 5ου-6ου αιώνα (αρχαιολογικό μουσείο Κορίνθου).

 

 

            Τα πρώτα δείγματα δανεισμού χρήματος διαπιστώνονται εν έτη 2.000.- π.χ. στους ναούς της Βαβυλώνας, όπου κατά κάποιο τρόπο οι αρχαίοι λαοί ανακάλυψαν ότι τα χρυσά και ασημένια νομίσματα, ή άλλα πολύτιμα μέταλλα ήταν πολύ πιο βολικά ως μέσο πληρωμής για την αγορά εμπορευμάτων παρά το παλαιό σύστημα της ανταλλαγής εμπορευμάτων. Παλαιότερα ακόμα τα όστρακα-κοχύλια, οι σπάνιες πέτρες, και οτιδήποτε άλλο θεωρείτο ότι ήταν ξεχωριστό-πολύτιμο για την εποχή του, είχε παίξει το ρόλο του ως μέσο ανταλλαγής εμπορευμάτων.

            Το 400 π.χ. πρώιμοι Έλληνες αργυραμοιβοί δεχόντουσαν καταθέσεις, έδιναν δάνεια, εξέταζαν νομίσματα, ή κανόνιζαν ακόμη και χρηματικές συναλλαγές μεταξύ ελληνικών πόλεων.

            Η παρακμή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας έδωσε ώθηση στην νηπιακή τραπεζική βιομηχανία καθώς ήδη ανθούσε σε εμπορικούς τομείς στη δυτική Ευρώπη.

           Το Βυζάντιο στο άλλο άκρο της Μεσογείου έχτιζε τη δική του αυτοκρατορία. Η σταθερότητα του δικού του νομίσματος ήταν σε μεγάλη υπόληψη για πολλούς αιώνες. Στο Βυζάντιο οι χρυσοχόοι έχτιζαν τη δική τους εμπορική αυτοκρατορία. Η πλειοψηφία του δανεισμού των χρημάτων ήταν υπό τον έλεγχό τους. Η πολιτεία έθεσε μέγιστες τιμές επιτοκίων.Υπό των Ιουστινιανό, για παράδειγμα οι χρυσοχόοι μπορούσαν να δανείζουν με επιτόκιο 8%, οι πλούσιοι ιδιώτες μπορούσαν να χρεώνουν με επιτόκιο μόνο 4%.

           Το αρχαιότερο γνωστό έντυπο χρήμα χρονολογείται από το ενδέκατο αιώνα, κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών στην Κίνα, και είχε τη μορφή της συναλλαγματικής,τέθηκε δε σε ευρεία χρήση για τη χρηματοδότηση του εμπορίου, καθώς επίσης και για τη χρηματοδότηση των πρώτων ταξιδιωτών.

            Το 1587, στη Βενετία, ιδρύθηκε η πρώτη δημόσια τράπεζα υπό την επωνυμία «the Banco della Piazza di Rialto», και ακολούθησε το έτος 1609 η ίδρυση της «Bank of Amsterdam», οι οποίες πραγματοποιούσαν συναλλαγές καταθέσεων, μεταφορών κεφαλαίων από λογαριασμό σε λογαριασμό, εκτέλεση πληρωμών, ανταλλαγή νομισμάτων, αλλά δεν επιτρεπόταν δια νόμου να προβούν σε σύναψη δανειακών συμβάσεων.

         Το δέκατο έβδομο αιώνα στη Μεγάλη Βρετανία αναπτύχθηκε η σχέση μεταξύ της τραπεζικής κατάθεσης και του δανεισμού, χαρακτηριστικό της σύγχρονης εμπορικής τραπεζικής. Επίσης πιθανολογείται ότι περί το 1660 στην Αγγλία πρωτοεμφανίστηκε η επιταγή. Η τράπεζα της Αγγλίας ιδρύθηκε το 1694. Υπήρξαν μερικές ακόμη εξελίξεις που δε σηματοδοτούν όμως κάποιες τεράστιες διαφοροποιήσεις στο γενικότερο παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα, όπως αλλαγές ρυθμιστικών κανόνων, κ.λπ.